مقدمه
در دنیای مواد پلیمری، فوم الاستیک یا فوم ارتجاعی یکی از پیشرفتهترین نسلهای فوم EVA بهشمار میرود. این فوم بهدلیل ساختار کوپلیمری خاص خود، توانایی منحصربهفردی در بازگشت آنی به حالت اولیه پس از فشار دارد و در عین نرمی، از استحکام و دوام بالا نیز برخوردار است. ترکیب خواص متضاد—یعنی نرمی، سختی و مقاومت—آن را به گزینهای ایدهآل برای صنایع پزشکی، کفشسازی، خودروسازی و بستهبندی صنعتی تبدیل کرده است. افزونبر این، فوم الاستیک ذاتاً ضدآب و عایق مناسب صدا و حرارت است و نسبت به فومهای معمولی، طول عمر بیشتری ارائه میکند.
فوم الاستیک چیست و چگونه ساخته میشود؟
فوم الاستیک (Elastic Foam) که با نام فوم EVA ارتجاعی نیز شناخته میشود، از کوپلیمر اتیلن-وینیلاستات ساخته میشود. هرچه درصد وینیلاستات (VA) بیشتر باشد، فوم نرمتر و انعطافپذیرتر است؛ و هرچه کمتر باشد، فوم سختتر و مقاومتر میشود. همین ویژگی، فوم الاستیک را در دسته فومهای برگشتپذیر سخت قرار میدهد؛ یعنی فومی که پس از فشار، سریع و بدون تغییر شکل دائمی به حالت اولیه بازمیگردد.
در فرآیند تولید، دانههای EVA ذوب و با افزودنیهای منتخب ترکیب میشوند تا ساختار سلولبسته شکل بگیرد. سپس با فومینگ کنترلشده، سلولهای یکنواخت در سراسر ورق ایجاد میشود؛ ساختاری که در برابر نفوذ آب، شوک مکانیکی و تغییرات دمایی مقاوم است. در پایان، ورقها پس از کنترل کیفیت، بر اساس سفارش، بهصورت ورق، رول یا قطعه سفارشی عرضه میشوند.
ویژگیهای فوم الاستیک (ارتجاعی)
- قابلیت جذب ضربه و ارتعاش: محافظت مؤثر از بدن و قطعات حساس.
- برگشتپذیری آنی: بازگشت سریع به شکل اولیه بدون تغییر دائمی.
- مموری فوم: حفظ موقتی شکل و سپس بازگشت نرم به حالت اولیه.
- سختی و دوام مکانیکی بالا: مقاومت در برابر فشردگیهای پیدرپی و سایش.
- ضدآب و بهداشتی: ساختار سلولبسته، ضدبو و مقاوم در برابر رشد قارچ/باکتری.
- عایق صوت و حرارت: هدایت صوتی و حرارتی پایین برای آسایش و بهرهوری.
- سبک اما مقاوم: نسبت استحکام به وزن عالی.
- عملکرد پایدار در سرما و گرما: مناسب طیف وسیع شرایط آبوهوایی.
تفاوت فوم الاستیک با فوم فشرده و فوم معمولی EVA
هر سه از خانواده EVA هستند؛ اما تفاوت در دانسیته، سختی و برگشتپذیری باعث تفاوت محسوس در عملکرد و کاربرد میشود. فوم فشرده برای تحمل بارهای سنگین و زیرسازیها مناسبتر است؛
فوم معمولی EVA نرمتر و سبکتر است؛ و فوم الاستیک میان این دو، با تعادل عالی بین انعطاف و دوام، برای محصولات چندمنظوره ایدهآل است.
روشهای تولید و برش فوم الاستیک
فوم الاستیک در فرآیند فومینگ کنترلشده تولید میشود تا سلولهای یکنواخت، دانسیته پایدار و سطحی تمیز حاصل شود. پس از تولید، بسته به کاربرد، برش و فرآوری با روشهای زیر انجام میشود:
- CNC: قطعات دقیق با شکلهای پیچیده؛ مناسب پزشکی و بستهبندی دقیق.
- دایکات: تیراژ بالا و اشکال تکرارشونده مانند کفی و لرزهگیر.
- برش حرارتی (توفوز): لبههای تمیز و آببندیشده برای قطعات ضدآب.
- لمینیت چندلایه: ترکیب با پارچه/PU/چرم/فومهای دیگر برای کاربریهای خاص.
- پشتچسبدار کردن: نصب سریع و تمیز در خطوط تولید.
کاربرد فوم الاستیک (ارتجاعی) در صنایع مختلف
ساختار سلولبسته، برگشتپذیری سریع، جذب ضربه و مقاومت سایشی بالا، فوم الاستیک را برای حوزههای زیر ایدهآل میکند:
پزشکی و ارتوپدی
- کمربند و گردنبند طبی، زانو/مچبند، کفی و کفش طبی.
- پدهای جذب ضربه برای تختها و تجهیزات توانبخشی.
- بهدلیل ضدآب و ضدحساسیت بودن، مناسب بیماران حساس به لاتکس.
کفش و پوشاک ورزشی
- زیره کفش ورزشی و دمپایی سبک با جذب شوک عالی.
- کفیهای طبی و پدهای ضدضربه برای راحتی طولانیمدت.
- محافظهای ورزشی (زانوگیر، آرنجبند، محافظ ساق).
خودروسازی
- عایق صدا و لرزهگیر در کابین، سقف، کف و دربها.
- پدهای ایمنی، جداساز قطعات و کاهش نویز/ارتعاش.
بستهبندی صنعتی
- اینسرتهای محافظ برای قطعات حساس و تجهیزات الکترونیکی.
- پایداری در حملونقل و مقاومت در برابر رطوبت و دما.
ساختمان و دکوراسیون
- عایق صوت و حرارت در کف/دیوار/سقف و نوارهای درزبند و لرزهگیر.
- زیرسازی کفهای صنعتی و تجاری.
تجهیزات ورزشی و ایمنی
- تشک یوگا، تاتامی و کفپوش باشگاهی با خاصیت ضدلغزش.
- محافظ سر، پدهای شانه و سینه برای ورزشهای پرتحرک.
صنایع دستی و آموزشی
- گلهای فومی، ماسک، کاردستی و مدلسازی آموزشی؛ مناسب قالبگیری حرارتی.
تجهیزات آبی و تفریحی
- تخته شنا، دوقلو شنا، تجهیزات غواصی و چکمههای اسکی روی آب/برف.
فومیران؛ پیشرو در کیفیت، فناوری و اعتماد جهانی
شرکت فومیران بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فوم EVA در خاورمیانه، با بیش از دو دهه تجربه و بهرهگیری از خطوط تولید پیشرفته، توانایی تولید انبوه انواع فومهای صنعتی، ورزشی و پزشکی را در دانسیتهها و ضخامتهای متنوع دارد. این مجموعه با استفاده از تجهیزات مدرن، سیستم کنترل کیفیت دقیق و آزمایشگاههای اختصاصی، محصولات خود را مطابق با استانداردهای جهانی تولید میکند.
فومیران مفتخر به دریافت گواهینامههای معتبر بینالمللی از جمله ISO 9001 (مدیریت کیفیت)، ISO 14001 (مدیریت زیستمحیطی) و ISO 45001 (ایمنی و بهداشت شغلی) است. این گواهینامهها نشاندهنده تعهد فومیران به کیفیت، پایداری و ایمنی در تمام مراحل تولید و همکاری با صنایع داخلی و بینالمللی است.

❓پرسشهای متداول
فوم الاستیک چه تفاوتی با فوم معمولی EVA دارد؟
آیا فوم الاستیک ضدآب است؟
چه روشهایی برای برش فوم الاستیک مناسب است؟
رایجترین کاربردهای صنعتی فوم الاستیک چیست؟










